Iveco....pisałem ogólnikowo o tej marce
jakiś czas temu. Nie jest to temat lotny, rozchwytywany bo marka ta
kojarzy się z tandetą, twardymi leżankami, skrzypiącymi
plastikami, zaciekami na suficie i ogólną choinką na desce
rozdzielczej. Tak, Stralis nie zrobił marce opinii pozytywnej wśród
kierowców, ale jest to rozchwytywana ciężarówka przez firmy na
dorobku i jeżdżące w "koło komina" przy jakimś
terminalu intermodalnym.
Gdy FIAT powoływał do życia
Industrial Vehicles Corporation łącząc ze sobą działy samochodów
użytkowych takich producentów jak sam właśnie Fiat, OM, Lancia, Unic i
Magirus był rok 1975. W latach 80tych jako ewolucja wcześniejszych
Fiatów 170/190 na rynku pojawił się model TurboStar.
Z dzisiejszego punktu widzenia wydaje
się, że jest to samochód toporny z ciasną niefunkcjonalną
kabiną. Wysoki tunel silnika jednakowoż w tamtych czasach to było
coś zupełnie normalnego, kabina była osadzona nisko, bo nikt nie
widział sensu w tym, aby zwiększać przestrzeń życiową
wewnątrz. Bardziej upychano wyposażenie specjalne lub inne extrasy,
a jeśli chodzi o TurboStara to było grubo..
Macie rok 1985, wysiadacie z Mercedesa
NG albo MANa F90, które wyposażone są w sumie w
kierownicę....obrotomierz...no lusterka...fotel .. jakieś tam
leżanki, podchodzicie do Iveco. Po zajęciu miejsca za kierownicą,
macie do dyspozycji elektryczne sterowane lusterka z podgrzewaniem (
wszystkie, nie tylko jedna strona), klimatyzację(tak w standardzie),
wysuwany z konsoli stół(tak przed DAFem Ati), szafę na płaszcz
(Tak, szybciej niż Renault Magnum), ba! Nawet szyby otwierały się
tu elektrycznie w standardzie. Ponad to opuszczana przednia roleta to
nie pomysł Francuzów, tylko właśnie to w Turbo Starze widziałem
ten patent pierwszy raz. Opcjonalnie można było doposażyć kabinę
w kuchenkę mikrofalową i lodówkę..
ROK 1984...
Iveco...
Wszystko co wyżej wymieniłem z
wyposażenia pojawiało się później w innych ciężarówkach
wielkiej siódemki. Jednak to co mi się w kabinie Turbo Stara podoba
najbardziej to..
...ten można powiedzieć wyścigowy
obrotomierz...
Umieszczony tak jakby chodziło od
samego początku, żeby iść tym ciągnikiem/ciężarówką pełnym
ogniem w górach..właśnie w Apeninach. Nie tylko po autostradach,
ale i po serpentynach, to we Włoszech i Hiszpanii głównie mają
zastosowanie naczepy ze skrętną ostatnią osią, owymi drogami wiją
się jak węgorze, bo naczepa w tej sytuacji zachcodzi około 0,5, a nie standardowe 1,5 metra.
A było co dusić. O ile w opcji 330KM
pod kabiną pracowała turbodoładowana rzędowa szóstka o
pojemności 13,8 litra, tak 420 napędzała już widlasta ósemka o
pojemności 17,1 litra, z dwiema turbosprężarkami, oba silniki
miały również intercooler. Dźwięk V8 przyprawiał o dreszcze, a
przy zmianie biegów jeszcze ten odgłos uchodzącego z obu suszar
ciśnienia....
Standardowo napęd na tylną oś
przekazywała 16 biegowa skrzynia ZF EcoSplit. Opcjonalnie z V8
dostęna była ta pożądana przez kierowców 13 stopniowa Eaton
Fuller(z rzędową szóstką 12 stopniowy).
W 1987 rzędówka osiągała już
360KM, a w 1990- 377. V8 jednak nie przekroczyła progu 500 w modelu
TurboStar. Od 1990 17,1 litrowa jednostka osiągała 480 KM,
pięćsetka pojawiła się w EuroStarze, którby to był bezpośrednim
następcą opisywanego teraz modelu.
Bardziej wgryzieni w temat Iveco pewnie
kojarzą TurboStary z wielkimi pionowymi napisami SPECIAL.
Mechanicznie nie różniły się one od "zwykłych" wersji.
Speciale był bardziej obudowany spojlerami(osłony międzyosiowe), owiewkami (chodzi głównie o te za kabiną), do tego
skórzane fotele i te chromowane trąby pneumatycznego sygnału
dźwiękowego, które po Włosku brzmiały na tyle donośnie, że w
okolicznych wioskach można było mieć wpływ na noszenie się kur.
Special wychodził jedynie w wersji
dwuosiowego ciągnika siodłowego w odmianach 190-38 oraz 190-48, choć zdarzają się indywidualne przeróbki pojazdów ciężarowych.
TurboStar produkowany był do 1993
roku, jego następcą był EuroStar, o którym bliżej napiszę
wkrótce.
Co bym zrobił, gdybym wygrał w loterii?
Kupił TurboStara, odrestaurował ... i pojechał na zlot Forza Italia.
Dane techniczne:
190-33 / 190-33T (1984-1987)
Iveco 8210.22S
Rędowa 6
Turbodoładowanie
13 798 ccm
330 KM przy 1900 obr/min
190-42 / 190-42T (1984-1989)
Iveco 8280.42
Widlasta 8
Biturbo (doładowanie równoległe)
17 174 ccm
420KM przy 1800 obr/min
190-36 / 190-36T / 240-36 (1987-1992)
Iveco 8210.42
Rędowa 6
Turbodoładowanie
13 798 ccm
360KM przy 1800 obr/min
Od 1990 – 377 KM przy 1800 obr/min
 |
| Eaton Fuller Roadranger RTO9513-12513 |
190-48 / 190-48T / 240-48 (1989-1993)
Iveco 8210.42S
Widlasta 8
Biturbo (doładowanie równoległe)
17 174 ccm
476 KM przy 1800 obr/min
Rodzaje napędów:
4x2
6x2/2 (/2 z unoszoną osią wleczoną)
Opór powietrza: Cx=0,53
Miejsca produkcji:
Turyn(ITA)
Ulm(GER)
Cordoba(ARG)
Sete Lagoas(BRA)
Dandenong (AUS)
Zdjęcia pochodzą z fanpage Iveco 190-38 Special
